Thursday, October 25, 2012

Tefsir ilmine giriş

Muhammed devrinde Orta Doğu’nun yüksek kültür dili 1600 seneden beri Aramice idi. Arapça, yazı diline hemen hiç aktarılmamıştı. Arabistan yarımadasındaki Yahudi ve Hıristiyan gruplarının litürji dili de Aramiceydi. Muhammed’in bu iki din hakkında bildikleri, doğrudan veya dolaylı olarak Aramiceden – muhtemelen sözlü anlatım vasıtasıyla – tercüme edilmiş bilgilerdir. Kuran’da kullandığı teknik tabirlerin birçoğu da – anlayarak veya belki anlamadan – bu dilden aktardığı sözcüklerden oluşur. Dolayısıyla bu kelimelerin tefsirinde sadece İslami (ve çoğu zaman tek yanlı) kaynaklara başvurmak yetmez. Arami kaynaklarından da haberdar olmakta fayda vardır.
Bundan üç dört ay önce paraya kıyıp Jastrow’un A Dictionary of Targumim, Talmud Bavli, Talmud Yerushalmi and Midrashic Literature’ı (ilk basım 1903; tıpkıbasım 2004) ile Payne Smith’in A Compendious Syriac Dictionary’sini (ilk basım 1902; tıpkıbasım 1999) satın aldım. Birincisi Yahudi Aramicesinin muhteşem bir kaynağıdır. Her kelime için, Tevrat-sonrası ve İslam-öncesi Yahudi din ve hukuk kaynaklarından çok sayıda metin tanıklığı gösterir. İkincisi “Süryanice” adı verilen Hıristiyan Aramicesinin klasik döneminin kapsamlı bir sözlüğüdür. Şimdi zaman zaman Jastrow’a dalış yapıyorum. Payne Smith’e daha tam ısınamadım. İbrani/Arami yazısını artık rahat okuyabiliyorum, ama Süryani yazısında pek acemiyim, ilkokul iki öğrencileri gibi heceleye heceleye çözüyorum ancak.
*
Din
Dîn kelimesi için Jastrow’a bakıyoruz. Altı punto karınca yazısıyla iki kolona 140 satır açıklama buluyoruz. 
Fiil dawana דּוּן   masdarı dîn דּין   “dava etmek, mahkeme etmek, yargılamak, hüküm vermek”; ikincil anlamı “müzakere etmek, münazara etmek”. Bağımsız isim olarak dîn דּין   “dava, mahkeme, yargı, adalet”. Deyim olarak yôm dîn  יום דין   “yargı günü”, mesela Babil Talmud’unun Abodah Zarah risalesi 18a cüzünde “Allahın yargısı, mahkemei kübra” anlamında geçiyormuş. Derhal çek ediyoruz, http://www.come-and-hear.com/zarah/index.html sitesinde tam metni buluyoruz. Evet, doğruymuş. Bavli Talmud M 375 ile 499 yılları arasında derlendiğine göre, Kuran’daki yawmi’d-dîn (“yargı günü”) ibaresi buradan esinlenmiş olmalı, tersi olamaz.    
“İnanç ve ibadet sistemi” anlamındaki öteki dîn sözcüğüne Aramice sözlüklerde rastlamıyoruz. Bu biraz tuhaf, çünkü İran’ın Zerdüşti/Mecusi geleneğinde bu sözcük tastamam bu anlamda en azından MÖ 500’lerden itibaren çok yoğun olarak kullanılmış. Babil Talmud’u İran egemenliği altındaki Mezopotamya topraklarda derlendiğine göre Talmud yazarlarının kelimenin bu anlamından habersiz olmaları düşünülemez. Ancak, anlaşılan, bu anlam Aramice din ve hukuk literatürüne girmemiş; İranî ateşperestlere has yabancı bir sözcük olarak değerlendirilmiş.
Dîn sözcüğünün iki ayrı anlamı ancak Kuran Arapçasında bir araya gelmişler. Gibi görünüyor. 

Furkan
Furkan فرقان   ilk bakışta Arapça FRQ “ayırma, ayırt etme” kökünden basit bir masdar. Bellibaşlı klasik Arapça sözlüklerin hepsi (Sıhah, Muhkem, Kamus ve Tacül Arus; ayrıca Lane Lexicon) “doğru ile yanlışı ayırt etme” anlamını vermişler. Kamus’a göre ikinci anlamı “mantıkta ispat”, ki doğru ile yanlışı ayırt etme fikrinin devamıdır. Yine Kamus, “gün doğumundan önceki zaman” demiş, belli ki bu da nesneleri ayırt etmekle ilgili. Buraya kadar bir problem görünmüyor.
Kuran’da sözcük yedi yerde geçiyor. Bunları telif etmek o kadar kolay değil.
Enfal 41 nispeten basit: يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ “furkan günü, iki ordu karşılaştığında…” Kastedilen hadise Bedir savaşı ve bulabildiğim tüm yorumlar bunu “hak ile batılın ayrıldığı gün” olarak yorumlamış. Edip Yüksel daha sade, “ayrım günü” demiş. Sapla samanın veya akla karanın ayrıldığı gün de diyebiliriz sanırım.
Bakara 53: وَإِذْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَالْفُرْقَانَ “Musa’ya kitabı ve furkanı verdik.” Enbiya 48: وَلَقَدْآتَيْنَا مُوسَى وَهَارُونَ الْفُرْقَانَ وَضِيَاء  “Musa ve Harun’a furkanı ve zıyaı (ışık) verdik.” Türkçe Kuran meallerinin çoğu burada geçen furkan’ı çevirmeye teşebbüs bile etmemiş. Birkaçı parantez içinde, belli ki tereddütle, “hak ile batılı ayırma ölçüsü” veya “doğru ile yanlışı ayırma yetisi” diye eklemiş. Edip Yüksel, daha cesurane, “yasalar kitabı” demiş.  Velakin ihtimaller bununla sınırlı değil. Beyzavi tefsirinde furkan “felak-ul bahr” demek diyenler vardır diyor, yani Musa’nın mucizesiyle Kızıldeniz’in yarılması. Lane, Kamus ve ‘Ubab’a istinaden bu yoruma değinmiş:  فرقان   : The cleaving of the sea,so it means [accord. to some] in the Kur. ii.53. (Obab, Kamus). Benim Hintli amcanın kullandığı Kuran meali de anlaşılan bu yorumu esas almış.
Furkan suresi 1, sözcüğü besbelli “Kuran” ile eş anlamlı kullanmış:  نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِلِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا “alemlere uyarıcı olsun diye kuluna furkanı indirdi”. Enzîlen dendiğine göre burada kastedilen şey kitap olmalı; “kul” sözcüğüyle kastedilenin Muhammed olduğu da bağlamdan belli. Türkçe meallerin çoğu buradaki sözcüğü yine çevirmeden bırakmış. Diyanet İşleri mealinin eski baskısı kafadan “Kuran” diye çevirmiş. Edip Yüksel, daha tutarlı, “Yasalar Kitabı” yorumunu sürdürmüş.
Ali İmran 4’te işler çetrefilleşmiş: Bir önceki ayette Tevrat ve İncil’den söz ettikten hemen sonra, مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَأَنزَلَ الْفُرْقَانَ “daha önce insanlara yol gösteren furkan’ı indirdik”. Yorumların çoğu buradaki “daha önce” deyimini bir önceki ayete bağlayarak “daha önce İncil ve Tevratı indirmiştik, sonra Furkan’ı indirdik” diye okuyor. Ancak ayeti kendi içinde okursak, furkan’ın (her ne ise) Tevrat ve İncil’den ÖNCE indiğini kabul etmemiz gerekir. Acaba Furkan, bahsi geçen üç kitabın öncesinde varolan bir tür metafizik metin, Hıristiyan ve Gnostik öğretilerde geçen logos’un bir benzeri midir?
*
İslami kaynaklarımız şimdilik bu kadar. Merak edip Jastrow’a bakıyoruz. Pirkonâ פִרְקונא   neymiş? “Bir köleyi veya rehin edilmiş bir malı bedel ödeyerek kurtarma, redemption, ransom;” Targum’da (yani Tevrat’ın Aramice mealinde) en az beş defa geçiyor. Ketuvim iv.4 ve iv.47’de şva yerine kamatz’la perakon פֵרָקון   biçimi kullanılmış, yine aynı anlam, “kurtulmalık”. [Pirkonâ’daki /â/ ismin mutlak halini gösteren bir gramer ekidir. İkincisi, Aramicede kelime başında /f/ yoktur, Arapçada da /p/ sesi yoktur. Aramice pe Arapça fe halini alır ve aynı harfle yazılır. Yani kelimenin aynı kelime olduğundan şüphe yok. Ama anlam bağı henüz anlaşılamıyor.]
Yahudi geleneğinde sözcüğün dinî bir anlamı anlaşılan pek yok; daha ziyade hukuki bağlamda kullanılmış. Ama Hıristiyan tarafına bakınca durum ayan beyan ortaya çıkıyor. Payne Smith sf. 465, porkanâ veya vav ile pûrkanâ: “kurtuluş, selamet, redemption,” bilhassa İsa’nın kendini kurban etmek suretiyle sağladığı ebedi selamet. Peşitta’da, yani İncil'in Süryanice çevirisinde yaklaşık 25 defa geçen bir sözcük. Yunancası sôtêria, bazen de apolytrôsis; Latincesi redemptio. Parokâ “kurtarıcı”, Hz. İsa’nın en sık kullanılan sıfatı. Arapçası Fârûk. [Süryanice Unicode yazıyı bir türlü beceremedim; ekranda kutu kutu çıkıyor. Kusura bakmayın.]
Derken jeton düşüyor. Bizim Ermeniceden bildiğimiz p’rkel փրկել (kurtarmak, selamete erdirmek) ve p’rkiç փրկիչ (kurtarıcı, İsa) neymiş acep? Acaryan’ın sözlüğüne bakıyoruz derhal, cilt 4, sf. 534: Evet, şüphe yok, üçü de Süryaniceden alıntıymış. Zeytinburnu'nda hastanesi bile var, Surp P’rgiç “Hazreti Kurtarıcı” anlamında. [Süryanice/İbranice pe Ermeniceye normal pe պ değil sert nefesli p’e փ şeklinde gelir. K կ sesi bizim Batı Ermenicesinde /g/ diye telaffuz edilir.]
Habeşçe İncil dilinde de fırkān ፍርቃን "selamet" imiş. Bu da Süryanice/Aramiceden alıntı olmalı. Nöldeke ve Schwally'ye istinaden Jeffery, The Foreign Vocabulary of the Quran, sf. 227'de ayrıntılı bilgi var. Habeşçe İncil Kuran'dan aşağı yukarı yüz sene daha eski olduğuna göre, Habeşçe üzerinden gelen bir etki de düşünülebilir elbette.
*
Şimdi Kuran’daki ibareleri bir de bu açıdan okuyoruz. “Musa’ya kitabı ve selameti verdik.” Uyar mı? Uyar. Kulumuza selamet (kitabını, yolunu) indirdik.” Uyar. “Selamet günü iki ordu karşılaştı.” Bu da uyar, ama bu biraz zorlama olur.
Belki de sözcüğün bir esas Arapça anlamı var (“ayırt etme, akla karayı ayırma”), Enfal 41’de bu kullanılmış. Bir de Süryaniceden bulaşmış olan dinî anlamı var (“selamet, kurtuluş”). Olabilir mi acaba? 

12 yorum:
  1. döktürmüşsün usta...
    Yanıtla
  2. Acımasız güzellikte kafa kurcalayan ancak sizin gibi bir delinin kurcalayıp kuracağı bir metin... Hintli amca çevirinizde de bu his bir gelip gitmişti, yaz(a)mamıştım; şimdi tutamıyorum kendimi.... Devamını sabırsızlıkla bekliyorum...
    Yanıtla
  3. Bazı yerlerde Google Translate çaresiz kalıyor :D
    Yanıtla
  4. Çalışma güzel, diğer kelimebazlar gibi. Ama izniniz ile bir iki noktanın altını çizeyim:

    Usul'e dair:
    1. Bir şeyin ihtimali farklı bir şeydir, vukuu farklı bir şeydir. "öksürüğün, bronşitten olabilir" cümlesi ile "tetkik yaptık, eminiz, öksürük bronşitten ve şu ilacı kullanacaksınız" farkı gibi.

    ilk cümleyi söylemek için herhangi bir bağlantı yeterli, çünkü ihtimal bildiriyor. Ama ikincisini söylemek için delil gerekir.

    "furkan" isminin "SADECE" muhtemel=olası=probable kaynaklarından bahsedildiği ve bir şey isbat eder durumda olmadığını vurgulansa güzel olabilir.

    peki bu isbat edilebilir mi? İki yönü var bu sorunun.

    i. Klasik arap edebiyatı taranıp, furkan kelimesinin arapça kullanımı olmadığı gösterilirse, yine kesin isbat olmaz (tüm metinler aktarılmadı) ama büyük bir işaret olur.

    ii. "isbat edilemez" bir öneri ise, o zaman zaten "yanlışlanamaz = falsiable" bir hipotez olmaz. Rasyonel insanlar, o tarz önermelerle uğraşmamalı.

    usul 2: Tamamı Semitik olan dillerde, birbirinden kelime aldıkları iddiasına göre; zaten aynı kökleri paylaştıkları iddiası daha sağlam bir iddia olur. Mesela "bacı" kelimesini biz azerilerden, zeriler de bizden almadı, 1000 küsur sene önceki ortak atalarımızdan iki tarafa da miras kaldı.

    Bu yüzden, mesela furkan kelimesinin habeşçe-arapça-ibranice arası geçiş yaptığını varsaymaktansa; proto-semitik dilden kaldığını düşünmek çok daha rasyonel olur. Bu sadece furqan için değil, semitik dil ailesindeki diğer tüm kökler için geçerli, r-c-m, h-k-k vb.

    Bir düşünün : Bir kelimenin özbekçeden türkçeye vb. geçtiğini düşünmek mi daha mantıklı; eski türkçeden her iki dile de geçtiğini mi?
    Yanıtla
    Yanıtlar
    1. Tereciye tere mi satıyorsun hemşo? fuˁlān veznindeki tüm sözcükler gibi bu da muarrep, arapçalaştırılmış sözcüklerden. Sami bir ortak köken bulmak 'furkan'daki vezin/biçim/form ve onunla birlikte gelen belirgin anlamsal kaymayı açıklamaz.
  5. -
    ESAS'a dair nokta: Yine açık bir şey söyleyeceğim de; sıkça unutuluyor.

    Müslümanlar zaten tevrat, incil.. hepsinin Allah'ın vahyi olduğuna inanır. Dahası, arapçanın ve kardeşi semitik dillerin yapısı itibariyle hakikati taşıyabilecek netlikte olduğuna inanır.

    elimizdeki olgu: Habeş dini literatürü veya ibrani dini mirası ile kuran arasında benzerlikler var.

    bakın bu olgu tek başına bir şeyi isbat etmiyor.

    Ateist varsayımı: Tanrı ve vahiy yoktur.
    Mümin varsayımı: Tanrı ve vahiy vardır.

    ikisine de varsayım dedim (aksiyom, önkabul) anlamında. Her iki cümlenin de olgusal isbatı yok.

    Ama konuya dönelim:

    Olgu: Kuran ile tevrat arasında benzerlik var.

    Olgu + Varsayım (ateist): Demek ki Muhamed tevrattan aldı.

    Olgu + Varsayım (mümin): Allahın hem muhammede hem musaya vahyettiği ortaya çıktı.

    Yani, olgusal sonuç iki tarafta aynı tepkileri oluşturmuyor. Çünkü sonucun yorumlanması olgusal değil, o ilk varsayımdan kurtulup bakılmıyor; zaten bu da mümkün değil. Çünkü Tanrının olup olmadığına dair varsayım, (inanç, iman, kabul.. her ne ise) düşünce akışında çok temel bir varsayım.

    Bunun altını şu yüzden çizdim: İki taraf arasında olguların yorumlanmasında sert tartışma ve hakaret olabiliyor. çünkü genelde taraflar, kendi aksiyomlarının da, diğer tarafın makul davrandığının da farkında değil.


    Evet, tevrat ve incil ve kuranda tekrarlanan ortaklıklar (dilin aynı kökten gelmesi bir tarafta dursun şimdi) bir ateist için "peygamberlerin (yani öyle bilinen kişilerin) zaten var olan hikayeleri aktardığı"nı /açıkça/ gösterirken; bir mümin için de "kitapların vahiy olup Allahın önemli olan aynı kıssaları tekrar vahyettiğini" gösterir.

    Ve o aksiyomlar çerçevesinde bunların düşünülmesi de normaldir.

    ---
    Peki iki düşünce tarzını daha doğrusu konuyu inceleyelim. Rasyonel bir iş mi yapılıyo diye?

    Diyelim ki Sevan Bey cidden araştırsa ve iki kitap arasında hiç bir benzerlik (kelime, kişi, hikaye vb.) bulamasa bu herhangi bir sonuç doğurur muydu?

    Bireyler hakkında akıl yürütemem, zira iradeleri var.
    Herhangi bir ateist muhtemelen "ikisi de uydurma, hiç alakasız hikayeler, eğer Tanrı vahiy göndermiş olsaydı, önemli şeyleri tekrarlardı" diyecekti.

    irrasyonel mi? Bir de mümin cevabını dinleyelim: "Aksine, her kitabın ambaşka oluşu, vahiy olduğuna işarettir. allah her defasında orjinal bir şeyler gönderdi" aynı bakış açısı.

    Yine olgu, varsayımlar açısından, her iki tarafça da, mantıklı değerlendirilmiş oldu.

    Yani akıl yürütmeler iki taraf için de rasyonel. kabul etmeliyiz ki, o varsayımlar çerçevesinde o sonuca ulaşmak; makul. Yani iki taraf da yanlış düşünmüyor.

    Ama konuyu delil olarak almak, irrasyonel. Çünkü olgusal sonuç ne olursa olsun; hüküm değişmiyor. Benzerlik ister olsun, ister olmasın; inançlar (veya inançsızlıklar) değişmiyor. Demek ki olgu irrelevant.
    Yanıtla
  6. furkan kök olarak fark fırkadan gelir.fırka diğerlerinden belli özellikleri ile ayrılanlar demek.fark yine kendisinde olup diğerinde olmayan,veya kendisinde olmayıp diğerinde olan şey demek.eksik veya fazlalık olabilir.

    denizin yarılması da fark ile anlatılmış

    ilahi kitaplara furkan denmesi normaldir.zira hak ile batılı zulmet ile nuru doğru ile yanlışı ayıran aydınlatıcı bir yönü vardır.ışık nur ziya ayırır.karanlık ise her şeyi örter bir kılar.farklılıkları yok eder. gören ile görmeyeni aynılaştırır zulmet karanlık.
    o yüzden ilahi kitaplara nur denilir.ziya denilir furkan denilir.

    "مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَأَنزَلَ الْفُرْقَانَ "

    min arabi de harfi cerdir. arabi ifadelerde başta bulunmaz."den" dan" anlamı verir.min kablu:önce-den anlamına gelir.Kur'anda 70 yerde geçer1" مِن قَبْلُ" ve hiç birinde cümle başında bulunmaz. zira arabi de üç kelime vardır:isim-fiil-harf
    harfler:min-fiy-ile-taht-fevk- gibi şeylerdir.tek başına anlamı yoktur.cümlede kullanıldığında anlamı olur cümleyi tamamlar.
    sevan beyin etimoloji sözlüğünden faydalanırız.arapçasının iyi olduğunu düşünürüm.ve zeki okumuş bir kimsedir.

    umarım Kur'an da "min kable" lere bakar bir daha yazar.
    Yanıtla
  7. Yazıda neresi yanlış, neresi eksik, onu bir izah etseniz... Yazıda bahsedilen sorulara kendi cevaplarınızı verseydiniz. Yazmışsınız bir şeyler ama ne demek istediğiniz, dediğiniz şeyin konuyla alakası anlaşılmıyor.
    Belki durumunuz o değildir ama, İslamcıların kendi çevrelerindeki literatürün dışına zinhar çıkmamaları ve hatta mantıksal çıkarımlarda ve yorumlarda bulunmaktan ısrarla kaçınmaları, kendilerine öğretilenlerin sınırları içinde dolaşıp durmaları da ne acayip bir şey...
    Adam diyor ki sadece arap veya müslüman kaynak yetmez, bir de diğer kaynakların desteğiyle şu kelimelere bakalım, bir başkası gelip "arabi" dersi veriyor. Enteresan... Sizi yanlış anlayıp bu kategoriye soktuysam affola ama böyle de bir olgu var.
    Yanıtla
  8. diğer kaynaklar ile kuran kaynağı kıyaslanmaz bence.bazı kaynaklar var sıcaktır maden suyudur diğer kaynaklara benzemez.daima tek başına dğerlendirilmesi gereken diğerlerinden mutlaka farklı kaynaklar vardır.neden tüm kaynaklar sıcak değildir.bir kaplıcanın sıcka suyu ile bir soğuk kaynağı kıyaslamak abestir.farklıdırlar.yağmur yağarken saf temiz gökten iner ancak yere süzülüp sonra farklı kaynaklardan yer yüzüne çıksa geçtiği toprağın madensellerini tuzlarınıda alır bir kaynak tuzlu biri acı biri tatlı olabilir.o yüzden yerdeki kirlenmiş kaynaklar gökten inzal olan yağmur gibi saf ve berak ve temiz olan ilahi kaynaklar ile kıysalanamaz.yağmurun gerçek tadını bilmek için toprağa bulaşmadan bir yerde toplanır içilir saf hali anlaşılır.

    biri gökten yere iner ,diğeri yer altından üstüne çıkar.biri iner diğeri çıkar. yönler zeminler faklı bir kere.

    hiç umrumda değil açıkçası sümerlerde furkan ne analama gelir filan millette ve zeminde din ne anlama gelir.

    yer yüzündeki kaynaklar bile kaynaktan uzaklaştıkça bozulur asıl kaynak ile alakası kalmaz.

    sevan beyi takib ederim.Bir keresinde demişti ki :dünyaya da düz demişlerdi ama sonra anlaşıldıki yuvarlaktır.demişti.

    evet hakikat bence değişmez.insanların zaman ve zemine göre hakikata bakışı değişir.biri düz der biri öküz boynuzu üzerinde der.

    ancak insanların kısıtlı bilgileri ile dünyaya düz demesi onun yuvarlaklık hakikatini değiştirmez. dünyaya düz denildiği vakitte dünya yuvarlaktı.

    Şimdi birileri kurana beşer kelamı der birileri arab biri yazdı der birileri eski kaynaklardan derlemedir der.bu görüşler kuran hakikat ise onun hakikatini ve ilahi kaynakların manasını değiştirmez.

    Güneşte dünya etrafında döner gibi bir yanılsama oluşturur.evet hakikati farklıdır. dönen dünyadır.ancak güneşin dünya etrafındaki dönme yanılsaması güneşten dünyadan geceden gündüzden ne kaybetirmiştir.yani şimdi biz dünya güneş etrafında dönüyor desek bu hakikat olanıdır.
    bir arabada gider iken de araba durur gibi algılanır dışarısı hareket ediyor hissi verir.evet biraz hareketin illüzyonu vardır.ancak bu illüzyon bizim için daha iyidir.zira araba ile beraber hareket ettiğimiz için onun hareketini algılamamız zordur.izafidir bunlar.güneşin dönüyor gibi görünmesi bizim açımızdan daha sağlıklıdır.zira dünyanın dönüşünü hissetseydik güneşin sabitliğini algılasaydık pek iyi olmazdı.

    ne bu hakikat var olan sisteme bir şey kazandırır nede eskiden güneş dünya etrafında dönüyor yanlış fikri bu sistemden bir şeyler eksiltir.yani diyeceğim ilmimizi kudretimizi irademizi aşan sistemler hakkında doğru veya yanlış bilmemizin bir ehemmiyeti yok.bizi aşan o sistem bizden etkilenmeden çalışmaya devam eder.

    ilahi kitaplarda böyledir.bizi aşan bir yönü var.biri kabul eder ilahi der. diğeri değildir der.

    ne ilahidir diyenler o kitaplara bir şey katar. nede beşeridir diyenler ondan bir şeyler eksiltir.

    ancak her düşünce ve fikir doğru ve yanlışlığı bir yana değerlidir.düşünmek başlı başına değerlidir.şu anki teknoloji temelli modern yaşamın ve düşüncesnin tek kaynağı sadece doğru düşünceler değildir.doğru düşüncelerin altında çok sayıda hata çok sayıda yanlış çok sayıda bedel ödeme vardır.o yüzden kim ne düşünürse düşünsün düşünceyi susturmak boğmak hayra alamet değildir.

    Yanıtla
  9. sen de bir bok biliyorsan ben ne olayım:)) allahın manyağı seni. boş boş konuş dur.allah seni çarpmış haberin yok. ayrıntılarda boğulmuş şeytan salağı seni:))
    Yanıtla
  10. SEVAN bey, Hz Omer (r.a.) Mısır'a girdiğinde Süryaniler "Porrukho, porrukho" yani "kurtarıcı" diyerek tezahürat yapmış onun için ismi "Ömer Faruk" olmuş
    Yanıtla
  11. Hocam İbranice(פרק)park alanı demek, "kitabı ve park alanını indirdik"!!!. bu arada (مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَأَنزَلَ الْفُرْقَانَ ) çevirisi doğru gelmedi, orada "insan için hidayet ve furkan indirilmeden önce" denir.
    Yanıtla

Wednesday, October 24, 2012

Kadir Sarıkaya ile ikinci sohbet

Kadir Sarıkaya genç, zeki, fırlama bir adam. "Müslümanım" diyor ve aidiyetini zaman zaman militan bir üslupla dile getiriyor. Ama bana sorarsanız o dar kalıba sığamayacak kadar uyanık bir kafası var. (Kendisine sorarsanız, böyle dediğim için kızacaktır elbette.)

Benim "Nefret Suçları" yazımdan sonra aradı, röportaj istedi. 4 Ekim'de Bebek Kahve'de buluştuk. Tavit de bizimle beraberdi; araya birkaç güzel laf da o soktu. Sohbetten sonra Rumelihisarına kadar yürüdük. Ali Nesin de orada bize katıldı; Rumeli Balıkçısı'nda Boğaz'a karşı lüfer rakı yaptık. Allah o sofrada deplasmandaydı. Yedi birkaç gol diye hatırlıyorum.


KS- Rahat duramadın, suyu yine biraz bulandırdın. Ne olacak şimdi?

SN- Bir halt olacağı yok. Isıracak köpek havlamaz. Eğer havlıyorsa ısırmayacak demektir.

KS- Sen demedin mi ''Bu ülkede güvercin tedirginliğiyle yaşamaya gelmez, köpek gördün mü, üstüne değnekle yürüyeceksin'' diye? Yapmaya çalıştığın şey bu galiba.

SN-Havlar havlar kaçarlar, korkacak bir şey yok.

KS- Birkaç açıklama okudum. Mazlum-der'den yapılan açıklamaları. ''Kendi kimliği söz konusu olunca mangalda kül bırakmıyor, ama oradaki Arap ifadesini aşağılayıcı bir tarzda kullanıyor'' denmiş senin için.

SN- Arap lideri demişim. Ne var ki bunda?

KS- Hukukta bir kural vardır, matufiyet unsuru. Arap olan herhangi birine ‘’Arap’’ demen sakınca doğurmaz, ama bunu alttan alta ve kasden hakaret amaçlı kullanıyorsan işte o zaman suç olur. Senin söylediğinin ''lâ teşbih velâ temsil'' yüz katını başkaları da söylüyor, daha beter bir şekilde üstelik. Ama mevzu sen söyleyince niye böyle oluyor?

SN- Arkasında zekâ var belki ondandır.

KS- Sadece zekâ mı? Bir de azınlık mensubusun.

SN- ''Millet-i hakime mensubu olmadan sen nasıl bu konulara dil uzatırsın?'' demek istiyorlar elbette.

KS- Sen millet-i sadıka mensubuydun Osmanlı devrinde, şimdi işler değişti. Son birkaç gündür bir sürü adamı aradım telefonla. Şu Müslümanların içinde (ki ben de müslümanım) Nişanyan'a üslubu dairesinde cevap verecek bir adam yok mudur acaba diye. Mamafih karşılık da alabilmiş değilim. Tehdit edenler, küfür edenler. Birkaç tane var usturuplu cevap veren ama onlar da bir elin parmaklarını geçmiyor. Sen, film üzerine mezkûr yazıyı yazdın. Hatta ilkokul seviyesinde bile olmayan berbat bir film. O filmin bu kadar abartılmasına da gerek yoktu.

SN- Esas şu gözden kaçırıldı. Daniel Pipes adlı adamın makalesini okudum, nefret suçlarına ilişkin. Çok mantıklı, makul geldi bana. Pipes, siyasi olarak benim sevmediğim ve benimsemediğim bir insan olmasına rağmen, bu makalesi nefis geldi, onu paylaştım ve onu paylaşırken de ekinde birkaç tane not yazdım. Hadise bu. Bunlar benim kendi facebook sayfamda ve sosyal medyada sık sık söylediğim şeyler.

KS-Daha fazlasını da söyledin.

SN- Ama birileri karıştırdı, ya da karıştırmak istedi, ya da farkında değilken farkına vardılar.

KS- Kurduğun cümledeki ''cinsel menfaat elde etme'' mevzusuna takılmış olamazlar mı?

SN-Olabilir. Mantıksız insanların neye takılacağını bilemezsin.

KS- Ama illâ ki takıldıkları bir nokta var.

SN- Söylediklerime teker teker bakıyorum: hakikat olmayan bir tane cümle veya cümle kırıntısı yok. Apaçık şeyler söyledim. Alışık olmadıkları bir üslupla söyledim.

KS- Farz-ı muhal, Nişanyan bir güce tapıyor, adına her ne dersen de. Sen de o taptığının elçisisin. Ben de çıkıyorum, bilmem kaç asır sonra ortaya, senin hakkında ''Taptığıyla kontak kurduğunu iddia eden ve bundan siyasi, mali ve cinsel menfaat elde etmiş bir Ermeni'' diyorum. Sana göre bu hakaret olmaz mı?

SN- Olur mu öyle şey canım? Ne demişim? Bir, bir iddian var bu iddiana inanmıyorum, hatta saçma buluyorum. İki sen bundan menfaat temin ettin. Bunu bir insana söylemek hakaret midir? Menfaat atfetmek suç isnadı mıdır? Kaldı ki tut ki hakaret ettim. Sana ne yahu? Muhammed’i yahut onun yasal varislerini ilgilendirir. Sen kim oluyorsun?

KS-Ben, belki İslâm peygamberinin değil ama, hakikatin avukatıyım. Milyonlarca insanın ‘’dini, ahlâki ve siyasi bir lider ve ötesinde bir peygamber’’ olduğunu kabul ettiği bir adama hakaret ediyorsan, benden ziyade bu milyonları ilgilendirir. Peygamberin günümüzde yasal varisleri de olmadığına göre… Kaçak dövüşmeye gerek yok demek istiyorum. Şimdi ben sana ‘’Sen kimsin ulan, Muhammed’e hakaret etme hakkını kendinde nasıl bulursun?’’ diyebilirim, ama demeyeceğim. Neticede buraya kavga etmeye değil, diyalektik yapmaya geldim.

SN- Muhammed'e hakaret etme kastım falan da yok ayrıca. Sonuçta büyük bir insan. Önemli bir tarihi lider, önemli bir ahlâki ve felsefi bir lider. Tarihteki herhangi büyük bir insan gibi olumlu ve olumsuz yönleri olan, olumlu ve olumsuz yönleriyle görülebilecek bir insan. Mustafa Kemal gibi yahut Jül Sezar gibi. Keyfimin istediği gibi eleştirmeye, iyi yahut kötü yönünü ön plana çıkarmaya elbette hakkım vardır. Yazımın konusu Muhammed değildi. Yazımın konusu şuydu: Bir yanda düşünce özgürlüğü önemli bir değer. Korunması gereken, son derece önemli bir prensip. Diğer yanda nefret suçu denilen, günümüz dünyasında gitgide önem kazanan, bir diğer korunması gereken değer var. Bu ikisi birbiriyle çelişme potansiyeline sahip. Çizgiyi nerede çizeceğiz. Sen hâkimsen eğer, önüne böyle bir dava gelirse, hangi prensibe göre karar vereceksin? Çok basit çok temel bir ilkede, gerek AİHM, gerek Amerikan mahkemeleri, gerek dünyanın çeşitli hukuk kurumları bir konuda anlaşmış durumdalar. O da şudur: mazlum durumda olan, zayıf durumda olan, yaralanabilir pozisyonda durumda olan bir insan, bu söylemden ötürü yaralanabiliyorsa, suç olma ihtimali vardır. Ancak o zaman vardır.... Ben şu anda Bebek meydanına çıktım ve nutuk attım diyelim. Bundan ötürü bir takım kişi veya zümreler saldırıya uğrarsa veya kronik olarak haklarının zarar göreceği, aşağılanacakları, ötekileştirecekleri bir duruma düşüyorlarsa bu benim söylemimden ötürü veya böyle bir ihtimal varsa, bu ifade özgürlüğü sınırının dışına çıkar ve sınırın öte tarafına geçer. Ölçüt bu. Teker teker vakalarda bu prensibin uygulanabilirliği tartışılabilir. Ben burada çıkıp ''Kadınlar ve feministler şeytanın yaratıklarıdır onlar lanetlenmelidir'' diye konuşsam, bu nefret suçu olur mu olmaz mı, vakaya göre tartışılabilir. Çıkıp arkama 10 bin kişilik bir güruh alıp ''Yahudilere ölüm, evlerini yağmalayalım'' dersem, bu bariz bir şekilde nefret suçudur.

KS- 1955'te olduğu gibi.

SN- Evet, mesela. Çıkıp burada ''Türkler kötüdür, Türklere ölüm'' diye bağırırsam bu nefret olur belki, ama nefret suçu olmaz. Millet gülüp geçer.

KS- Kendi söylediğinle çelişiyorsun. ''Yahudilere ölüm'' deyince nefret suçu oluyor, ''Türklere ölüm'' deyince nefret suçu olmuyor. Bu nasıl mantık?

SN- Nefretin kendisi cezalandırılabilecek bir şey değildir. Nefret temel insani bir duygudur. Buna karşılık nefret suçu diyor ki: ''Belirli noktalarda senin ifade özgürlüğünün başkalarının güvenliğini, başkalarının haklarını zarara soktuğunda, o zaman suçtur, sen bunu kullanamazsın''. Ateş yakmak en doğal hakkındır. Ateşi istediğin yerde yakabilirsin. Ama ateşi kuru bir ormanda ya da benzin istasyonunda yakarsan, bu suç olur. Buna karşılık düz bir çayırın ortasında ya da evinde ateş yakarsan bu suç olmaz. Söz söylemek ateş yakmak gibi bir şeyse, bu bir takım insanlara, ciddi, somut ve gerçek bir takım zararlar verecek nitelikteyse bu suç olabilir belli koşullarda.

KS-Sen bu son yazında, Müslümanları incittiğini düşünmüyor musun?

SN-Bazı insanları rahatsız ettim. Bazı insanlara gıcık gittim, olabilir, bu kadar basit. Bir takım insanların inançlarına, hurafelerine, bir takım şeyler söyledim. Onu bile etmedim. ''Birileri bunu eğer yaparsa, analarının ak sütü gibi helaldir'' dedim. Hoşuna gider veya gitmez. O film hakkında koparılan yaygarayı ise gülünç buluyorum tek kelimeyle. Absürd buluyorum. Besbelli ki orada aşağı yukarı 3 bin lira gibi bir sermayeyle yapılmış, komik, amatör bir filmden söz ediyoruz.

KS- Zaten mekân yok, bir şey yok.

SN-Beş tane zibidi bir araya gelmiş, eğlenmişler. Bu da onların en doğal haklarıdır. Sonuçta filmi beğendim mi? Beğenmedim. Çirkin miydi? Çirkindi. Rezalet miydi? Rezaletti. Eğlenmeye hakları var mı? Elbette var.

KS- Müslümanların filme sert eylemlerle tepki göstermesini, son yıllarda giderek artan İslâm coğrafyasındaki iktidarların teker teker yıkılmasından hareketle, birilerinin Müslümanları ‘’barbar’’ göstermek maksadıyla planladığı bir tezgâh olarak görmüyor musun?

SN- Kolektif bir budalalık görüyorum, başka bir şey göremiyorum.

KS- Dış kaynaklı bir gaza getirme operasyonu?

SN- Hiç zannetmiyorum. Birilerinin ciddi bir niyeti varsa sen zannediyor musun ki yüz milyon doları cart diye ortaya koyup Hollywood’a birinci sınıf bir film yaptıramazlar? Yap Muhammed hakkında esaslı bir prodüksiyon, Beni Kurayza hadisesini, Aişe binti Mervan hadisesini, Zeynep ve Ayşe hikayelerini kurgunun ortasına yerleştir, dünyada milyonlarca insan Muhammed adını öğürmeden bir daha ağızlarına alamazlar alimallah. Böyle bir şey mi yapmışlar? Yok.

KS- Nefret suçuna ilişkin yazdığın bu küçük yazıdan sonra tehdit de almışsındır.

SN- 10 bin civarında ölüm tehdidi aldım. Fetva verdiler, katli vaciptir diye.

KS- Ben senin geçen Ağustos'ta oteline geldim, gece oteline girdim. Otelin kapısı açıktı. Her şey ayan beyan ortadaydı. Kime güveniyorsun sen, nereden geliyor bu rahatlık? Jandarmadan gelmişler, koruma verelim demişler, onu da istememişsin.

SN- Hayır, istemedim.

KS- Öldürürlerse de öldürsünler mi diyorsun?

SN- Allah'a tevekkülümdendir belki. (gülüyor)

KS- Bana göre senin yazdıkların bir bardak suda kopan fırtına. Akıllı, bilgili, bu bilgisini hazmedip irfan düzeyine taşıyabilmiş Müslümanların kaale bile almayacağı cinsten bu son yazdıkların.

SN- Belki, bilemem. Aslına bakarsan İslâmi ideolojinin yumuşak karnına vuruyorum. Dolayısıyla kaale alınmayacak şeyler deme. Kaale almaları gereken bir şey.

KS- Neyi kaale alacaklar? ''Allah'la kontak kurduğunu iddia eden ve bundan siyasi, mali ve cinsel menfaat elde etmiş bir Arap'' demeni mi? Ben bir Müslüman olarak bunu umursamadım, umursamam da.

SN- Bugüne kadar alternatif bakış açısının susturulması ve yasaklanması üzerinden yaşamını idame ettirebilmiş bir inanç sisteminden söz ediyoruz. Müslüman dini her zaman için millet-i hakime anlayışıyla, güç gösterisinin arkasına saklanarak varlığını sürdürülebilmiş bugüne kadar. Devlet gücünü kaybettiği yerde sönüp gitmiş. Dolayısıyla adeta iliğine sinmiş bir susturma güdüsü var içinde. Diyor ki: ''Konuşamazsın, konuşursan kafanı keserim.'' Daha medeni olanları da diyor ki: ''Konuşamazsın çünkü konuşursan kalbimi kırarsın.''

KS- Ortada hiçbir iddia yok ki senin öne sürdüğün. ''Siyasi, mali, cinsel menfaat elde etmiş Arap'' diyorsun.

SN- Etmemiş mi?

KS- Mali menfaat mevzusunda ganimet meselesini seninle tartışırım. Peygamberin cinsel hayatıysa beni hiç ilgilendirmiyor. Seni neden ilgilendiriyor?

SN- 11 veya 13 veya daha fazla eş ve belirsiz sayıda cariye aldığını biliyoruz.

KS- Sayı bazında sen ne kadarını biliyorsun ki? 15 asır önce oradaymış gibi ahkâm kesiyorsun. Madem öyle, sen de al gücün yetiyorsa.

SN- Fena olmaz tabii, helal olsun adama. “Gücün yetiyorsa” dedin. Peki bu gücün temeli peygamberlik iddiası mıymış, değil miymiş? Peygamberlik iddiası olmasa, yapabilecek miymiş? Açıkça ayet var, sen peygambersin sana kıyak geçtik diye. Kendi yazmış kendi oynamış.
Bunun aksini iddia edebilecek bir insan var mı rasyonel bazda? Şimdi bak, ince bir ayrım yapalım...

(Tam bu esnada akşam ezanı okunmaya başlıyor. Sevan Nişanyan'la ezanın bitimine kadar bir müddet bekliyoruz)

KS- Saadet Partisi suç duyurusunda bulunmuş hakkında.

SN- Evet, duydum. Aylak attar taşağını tartar mıydı o atasözü?

KS-Bakkal olacak. Aynı şeyi 10 küsur sene önce Hasan Mezarcı'ya da yapmışlardı diye biliyorum. Atatürk, Türk milletinin babasıdır. O halde Türk olan herkes bu şahsa dava açma hakkına sahiptir'' diyerek Türkiye'nin onlarca yerinden dava açılmıştı. Kanunla da korunuyor halkın dini değerlerini tahkir ve tezyif etmek. Bu babdan yola çıkarlarsa gayet suçlu bulunabilirsin.

SN- Şeriatın kestiği parmak acımaz. Ne yapalım? (gülüyor)

KS- Everest yayınları niye basmaktan vazgeçti otobiyografini?

SN- Korktular. Son dakikada ''biz bunu basamayız'' dediler. Linç güruhundan korkuyor insanlar. O linç güruhundan korktukları için bugünlere geldik. Oysa yüz kişi dirense, bin kişi dirense, ''takmıyorum sizin tehditlerinizi dese'' çok kolay çözülür bu işler. Birdenbire duman gibi dağılır. Türkiye'de her zaman, her sektörde bildiğimiz bir şey var, o da cesaret eksikliği. Onurlu duruş eksikliği. İnsanlar kalabalığa göre pozisyon almayı seviyorlar. Arkalarına bir kalabalık alıp öyle konuşmayı seviyorlar.

KS- Senin bu konuşmalarından dolayı da ''Bu adam böyle açık açık konuşuyorsa muhakkak arkasında biri yahud ne olduğu meçhul bir güruh vardır'' denilebilir rahatlıkla.

SN- Başka türlüsünü idrak edemiyorlar. “Hak” kavramı yok bunlarda, o yüzden havsalaları almıyor. Hak kavramı insanı insan yapan en önemli özelliktir. Bazı şeyler doğrudur, bazı şeyler yanlıştır. Bu duygu, insanı hayvandan ayıran en temel özelliktir. Bu duyguya sahip olduğun ölçüde insanlaşırsın. Bu duygu yoksa eğer, köle sayılırsın. Köle nedir? Köle, sadece çıkarına göre veya korkusuna göre hareket eden kişidir. ''Korkuyorum, şimdi patron laf eder, o yüzden öyle değil böyle'' der. Öyle yaptığın zaman insanlık vasfını kaybetmiş olursun. Türkiye'deki insanların ezici çoğunluğu, ancak ve ancak arkalarında bir kalabalık varsa kendilerini haklı hissedebiliyorlar. Yani güç eşittir hak anlamına geliyor bu. Dolayısıyla gerçek anlamda bir hak duygusuna sahip değiller. Yani ''Bir şey doğrudur, bunun aksini iddia edersem ben vicdanen ezilirim, çarpılırım'' duygusu. Herhangi bir kalabalıktan bağımsız olarak, 75 milyon da bunun aksini söylüyorsa, ben bunun doğruna inanıyorsam...

KS-Sana göre doğru ama. Mevzu da bu zaten!

SN- Tabii ki başkalarının da benim gibi düşünmesini isterim. Tabii ki kendi görüşümü yaymaya çalışırım. Ama ikna edilemiyorlarsa kendilerinin bileceği iş. Galileo da “dünya dönüyor” dedi, kimse inanmadı. Hezeyan dediler. Mantığın alacağı iş mi dediler. İncil, papa, kardinaller, papazlar ve kilise bunun aksini söylüyor bu zibidiye mi kaldı dediler. İnançlarımıza küfrediyor dediler. Toplumsal huzuru tehdit ediyor dediler. Özür dile affedelim dediler. Ama Galileo haklıydı, geri kalan milyonlarca insan haksızdı. Bu kadar. Bir önyargı değil söylediğim. Ben bunca senedir okuyorum, düşünüyorum, tartışıyorum insanlarla. Kendi vicdanımla tartışıyorum. Artı, şimdi zor bir şey söyleyeceğim, iyi dinle: kendi vicdanımı korkudan ve nefs kirliliğinden arındırmaya çalışıyorum. Hepimizin içinde vardır korkular. İnsanların bunlardan kendini arındırması çok zor bir şeydir. Çok zahmetlidir, disiplin, zaman ve cesaret gerektirir. Elimden geldiğince bunu yapmaya çalışıyorum. Bunu yaptıkça doğru ile kurduğun ilişkinin niteliği değişir, doğruyu daha net görmeye başlarsın. Daha iyi kavramaya başlarsın.

KS- Bunu farklı şekillerde yapıyorsun ama. Halvete kapanarak değil de, bisikletle İran'a giderek yahud Etiyopya'ya giderek mesela. Müslümanların nefisleriyle mücadelelerinden farklı seninkisi.

SN- O da bir halvettir. İnsanlardan bazen uzaklaşmak istersin. Etrafın, seni çok seven veya senden nefret eden kalabalıklarla, hayranlarla ve düşmanlarla çevrilidir. Seni seven, sana aşık olan insanlarla çevrilidir ve onlar seni boğarlar. Bir yerden sonra onlara yaranmak ya da onlarla kavga etmek senin gündeminde ön plana çıkar ve dolayısıyla da ''hakikat nedir?'' sorusunu sormayı ihmal edersin zaman zaman. Bundan kendini kurtarmak için de o halvet dediğin şey lazımdır. Halvet illa fiziksel yalnızlık manasına gelmemeli. Kendi içine kapanmak, etrafındaki insanlarla arana bir mesafe koyman gerekir bazen. Ki daha iyi, daha net düşünebilesin diye. Bir hakikat duygusuna varıyorsun bir yerden sonra. Doğru mudur, yanlış mıdır bilemem. Kim bilmiş ki bugüne kadar hakikatin ne olduğunu? Ama en azından kendi vicdanımda, kendime karşı mahçup olmadan, bu doğrudur diyebileceğim noktalara varabiliyorum. Bunları söylemek benim için hayatımdan da önemlidir, menfaatimden de önemlidir, her şeyden önemlidir. Bunları söylemek bana zevk veriyor, hoşuma gidiyor, lezzet veriyor. Daha iyi bir insan olduğum duygusuna kapılıyorum.

KS-Şimdi işi felsefeye döktün. Bu söylediklerin öyle harcıalem bir şekilde geçiştirilemez, burada da bitmez, sabaha kadar Sokrates-Platon diyalogları olarak sürer gider. Makarayı başa saralım.

SN- Güzel. O halde şunu söyleyeyim: Müslümanlık, zorbalık üzerinden varlığını sürdürebilmiş olan bir dindir.

KS- İnanmadığın, fakat sürekli kaynak olarak gösterdiğin Kur'an'dan yola çıkarak, sana şunu söyleyeyim: Kur'an'daki ''Lâ ikrahe fid-din'' ayetine ne diyeceksin? Türkçesini de ekspoze edeyim: dinde zorlama yoktur!

SN- Onu demiş, 40 türlü zıddını da söylemiş. ''Yahudiyle, Hristiyanla dost olan cehenneme gider'' de demiş.

KS- Hayır, öyle bir ayet yok. Yanlış biliyorsun. Bahsi geçen ayette ''Yahudilerle Hristiyanları kendinize evliya edinmeyin'' diyor. Evliya kelimesi, Arapçada veli'nin çoğuludur. Veli de, koruyucu, kollayıcı, muhafaza eden anlamlarına gelir. Yani bir Müslümanın, bir Hristiyan yahud Yahudinin koruması altına girmemesi gerektiğini söylüyor ayette.

SN- Hayır, kendinize dost edinmeyin. Veli sözcüğünün Arapça anlamı “dost” demektir. Evliya da dostlar. Senin o Türkçeden bildiğin evliya aslında evliyaullah’tır, “Allahın dostları” manasına. Aklın basıyor mu senin, veliyullah demek “Allahın koruyucusu kollayıcısı” vesairesi mi demek oluyor yani?

KS-Yine hayır, bir kez daha hayır. Söz konusu ayette Arapça orijinaliyle ‘’evliya’’ olarak geçiyor. Velinin çoğuludur dedik. Müslümanları uyarıyor: Onların tahakkümü altına girmeyin diyerek. Maide Suresi, ayet 51. Herkes bakabilir. Evliyâ diyor. Ayette ‘’evliyaullah’’ diye bir betimleme yok gördüğün gibi. ….

SN- Oğlum, “evliyaullah” mı diyor dedim ben sana? Evliya demek Arapça dost demek. Senin bildiğin Türkçedeki anlamda değil o kelime. “Tarikat büyüğü” anlamına gelen kelimenin Arapça aslı veliyullah ve evliyaullah’tır, “Allahın dostu” manasında. Buradaki evliya o evliya değil. Basbayağı Yahudiye Hıristiyana bulaşma diyor.
Muhammed 22 yıllık peygamberlik kariyeri boyunca...

KS-23.

SN- 23 peki... 23 yıllık peygamberlik kariyeri esnasında şüphesiz bir insan, birbiriyle çelişen ve farklı duruma göre farklı şekillerde yorumlanabilecek bir sürü şey söyler. Kariyerinin başındaki Muhammed'le sonundaki Muhammed aynı kişi değildir. Başta naif bir insandır. Gerçekten evrensel bir mesaj getirdiğine inanır. Tüm insanlığı kucaklayacak bir mesajla yola çıktığına inanır. Medine'ye gittiğinde ise farklı bir kültürel çevrede bulur kendini. Orada Yahudilik ve Hristiyanlık gerçeğiyle karşılaşır, kendisine direndiklerini görür. Evdeki hesap çarşıya uymaz. Dolayısıyla, evrensellik iddiasıyla ortaya çıkan bir hareket, aslında aşamadığı, son derece kesin bir takım sınırlarla kendisini karşı karşıya bulur. Ve o noktada Muhammed sinirlenmeye, öfkelenmeye başlar. Gitgide siyasi güç sahibi bir insanın davranışlarını sergilemeye başlar. Eli kılıç tutan ve bütün bir yarımadayı haraca kesen bir teşkilatın başı haline gelir.

KS- Haçlı seferleri'ni sana misal göstereceğim ama bu defa konu çok başka yerlere gidecek, o yüzden hiç girmiyorum. Haraca kesen derken? Savaş ganimetlerine haraç mı diyorsun?

SN- Vefat ettiği tarihte, 3 kıtayı istila edecek orduları finanse edecek hazine vardı elinde. Bedavaya mı kuruldu o ordular sanıyorsun? Petrol gelirinden mi finanse ettiler yoksa?

KS- Savaş ganimetleri yani? Az önce haraç diyordun.

SN- Savaş ganimetiyle haraç arasındaki farkı bana söyleyiver.

KS- Haraç kesmek isteyen adam seni durdurur yolda, elinde bıçak, silah ne varsa kullanarak seni öldürmekle tehdit eder, ''cebindeki bütün parayı yahud üstünde ne varsa ver'' der. Günümüzde eşkıyalık bile kalmadı. Gerçi başka türlü yöntemlerle bunu yapıyorlar ama orası ayrı tartışılması gereken bir mevzu. Savaş ganimetiyse farklı bir şey. Bu ikisini aynı göremezsin, mümkün değil. İki ordu, bile isteye, karşı karşıya gelir. Galip gelen, mağlub olanın neyi varsa alacaktır. İki taraf da bunun şuurundadır. Bu da gayet doğaldır ve vuruşma hukukuna uygundur.

SN- Yol kesmeyi 10 kişiyle yaparsan hırsızlık, bin kişiyle yaparsan adı savaş oluyor.

KS- Gerçekten bu söylediklerimden bunu nasıl çıkarıyorsun havsalam almıyor. Savaş, tarafların arzusu hilâfına olmaz. Bak ikisi arasındaki farkı şöyle tebellür edeyim sana: Hırsızlık tecavüzdür, savaş ‘’aşk yapmaktır’’. Bilerek, isteyerek olur. Senin malını çalan hırsız, senden izin mi istiyor ‘’Sevan bey, müsaade ederseniz bilgisayarınızı çalmak istiyorum, sizin için de bir mahzuru yoksa!’’ mı diyor? Savaşta izin yoktur, iki ordu da çarpışmak için toplanmıştır. Taraflar karşılıklı birbirlerine girerler ve mağlub olanın elinde ne varsa alınır. Tarih boyunca da böyle olmuştur.

SN- Bedir'den itibaren gitgide ganimetin tadını almaya ve başarılı olmaya başlamışlar. Ganimet, kendi kendini büyüten bir süreçtir. Ganimetin olduğu sürece daha fazla ordu tutarsın, daha fazla ordu tuttuğun zaman daha fazla ganimet elde edersin.

KS- Peygamberin ailesine 5'te 1 ganimet kalıyor savaşlardan sonra. Geriye kalan Müslümanlar arasında dağıtılıyor. Buna dikkat et ama. Aile derken, bir kişiden söz etmiyorum. Peygamberin ailesi nicelik olarak çok büyük bir aile.

SN- Gerçekten büyük iktidar hırsına sahip olan liderler tarih boyunca mal mülk ve lüks konusunda son derece mütevazı olmuşlardır. Hepsinin ortak özelliğidir bu. İnsanlara hükmetmeyi kendisine misyon edinen insanlar, malla mülkle uğraşmazlar.

KS- Peygamberin hasır üstünde yattığını, üç gün arka arkaya arpa ekmeği yemediğini bilmiyor musun?

SN- Muammer Kaddafi de aynı şeyleri yapıyordu.

KS- Muammeer Kaddafi'yle ne ilgisi var? Kaddafi çadırıyla geziyordu ve gayet de lüks içinde yaşıyordu.

SN- Şunu söyleyeyim sana, tarihteki büyük liderlerin, büyük öncülerin çoğunun, belki hepsinin ortak özelliği son derece sade yaşantılara sahip olmalarıdır. Stalin de, Hitler de, Lenin de öyledir. Robespierre, tarihteki en korkunç terör rejimlerinden birini kurmuş olan adam, son derece sadedir. Bir tane ufak evden başka mülk bırakmamıştır. İspanya kralı II.Felipe, dünyanın gelmiş en büyük ganimetlerinin sahibi, Amerika kıtasını fethediyor, dünya piyasalarını çökertecek kadar altın ve gümüşe konuyor, bütün hayatı boyunca sadece tahta bir karyola ve haçtan başka bir eşyası olmayan odada yatmış adam. Zaman zaman gidip manastıra kapanmış.

KS- II. Felipe'nin yaşadığı yüzyıl?

SN- 16.yüzyıl.

KS- Bunlara itibar ediyorsun, ama 14 asır önce yaşamış İslâm peygamberinin hasır üzerinde yattığına inanmıyorsun.

SN- İnanırım yahu inanmam mı dedim? Sade bir hayat yaşamamış demedim ki peygamber için. Öyle bir iddiam mı var?

KS- Mali menfaat elde ettiğinden söz ettin.

SN- Mali menfaat elde edip sade bir hayat yaşamak mümkün değil midir sence?

KS- Senin gibi mi?

SN- Meselâ.

KS- O halde sen şunu diyorsun: ''İslâm peygamberi de sade bir hayat yaşamıştır ama mali menfaat da elde etmiştir''. Müslümanlar ''menfaat'' kısmına takılıyorlar ''mali'' kısma değil. Devlet başkanıysan, bir toplumu idare edecek yetkilerle donatılmışsan mali bir gücün zaten olacak, aksini düşünmek hayal dünyasında yaşamak olur.

SN- İnanılmaz bir servet elde etmiştir. Böyle bir servete hükmetmek için illâ ona şahsi mülk olarak sahip olman gerekmez ki. Adamların vasıtasıyla hükmedersin. Senin Afrika'ya, Asya'ya ve Avrupa'ya gönderecek orduların var. Sen bir hiçten başlamışsın. Sonunda otuzar bin, belki yüz bin kişilik ordular elde etmişsin. Üç kıtaya gönderilecek bir orduya sahip olmuşsun. Ordu demek para demektir. Parasız ordu olmaz. Finanse edebilmen lazım bu orduyu. Demek ki inanılmaz bir maddi varlığın var. Bu maddi varlığın kontrolü senin üzerindeyse, sen hasırda yatmışsın, toprakta yatmışsın bu hiçbir şey ifade etmez ki. Aksine gerçekten büyük maddi, siyasi ve dünyevi hırslara sahip olan insanlar genellikle hasır üzerinde yatmayı tercih ederler. Çünkü kuştüyü yastıkta yatmak küçük insanlara özgü bir zevktir. Küçük çaplı insanlar maddi lükslerle, altın kaplama musluklarla ilgilenirler. Büyük çaplı insanlar insanlara hükmetmekle, kıtaları fethetmekle ilgilenirler.

KS- Avam olanlar yalnızca çocuk yapmakla, ev-araba sahibi olmakla, gözle görülebilir zevklere hitap eden birtakım şeylere ‘’sahip olmakla’’ yetinirler, havas olanlar, bunlarla ilgilenmez, daha fazlasını yapar, arkalarında bir mülk, bir vakıf, yetiştirdikleri adamlar ve bir isim bırakırlar öyle giderler. Bunların da üstünde olan havas-ül havas da geride bir ''eser'' bırakır, öyle gider. Bir ''eserin'' yankısı asırlar boyunca sürüyor ve bitmiyorsa işte gerçekten büyük olmak tam anlamıyla budur.

SN- Benim Muhammed'e saygım yok zannetme. Büyük adamlara özgü çok yönlülüğe ve büyük adamlara özgü karmaşık bir kişiliğe sahip. Apaçık bir şey bu. Fakat bu kişiye bakıp, kişiliğinin zayıf özelliklerini vurgulayıp “hadi oradan” deme hakkı haktır. Böyle bir hak mevcuttur.

KS-Meseleyi biraz daha açıklığa kavuşturayım: İslam peygamberinin Büyük İskender'den, Jül sezar'dan yahud Napolyon'dan ilh... tarihteki diğer büyük siyasi önderlerden bir farkı yoktur'' mu demeye getiriyorsun?

SN- Kişi olarak farklılar tabi. Biri başka bir şey yapmış, diğeri başka bir şey yapmış. Hukuki statü olarak aralarında bir fark göremiyorum. Stalin'i de seven, babaları gibi seven milyonlarca insan var. Sen Stalin'e küfrediyor musun?

KS- Yaptığı mezalimler ortadayken, sövülecek bir tarafı varsa sövebilirim. Vaktinde Stalin'e tapıp, şimdi Stalin'e küfreden milyonlarca sosyalist/komünist vs de var.

SN- Küfretme hakkını görüyor musun kendinde?

KS- Ne alâkası var, ne yapmaya çalışıyorsun sen?

SN- Şah-mat.

KS- Yarım asır önce yaşamış bir siyasi liderle, 15 asır önce yaşamış; mevkii, duruş, yaşayış ve tarz olarak birbirinden taban tabana zıt iki insanın  
karşılaştırmasını yapıyorsun. Bravo…

SN- Bu insanların sevenleri var mı? Var. İnanıyorlar mı? İnanıyorlar. Duyguları incinir mi sen Stalin'e hakaret edersen? Evet incinir. Eee?

KS-Eee’si şu: dam üstünde saksağan, vur beline kazmayı. Birkaç sene önce Taraf gazetesinde yazdığın, tam da Müslümanların dini bayramı arefesine denk gelen ''Allahını kitabını feriştahını s....ek'' başlıklı yazından dolayı, ''Yanlış zamana denk gelmesi talihsizlikti, bazı insanları kırdığım için de özür dilerim, kastım bu değildi'' demedin mi? Sen de onların duygularını incitmiş olmadın mı bunu yaparak?


SN- O zaman da söylediklerimin arkasında duruyorum. Ama insanları kırmak hoşuma giden bir şey değil.

KS- Bu defa bunu yapmak istemiyor musun?

SN- Bu kez saldırı daha büyük. Saldırı karşı taraftan geliyor. Ben saldırmadım ki, karşı taraf saldırdı. Ne zamandır Türkiye'de yükselen bir saldırı var. Bizim inandığımıza inanmayan herkes susmak zorundadır anlamına gelen bir saldırı var. Filmdi, karikatürdü şuydu buydu derken bir histeri noktasına doğru tırmanıyor ve hükümet eliyle bu hadise bahane edilerek ifade özgürlüğünü ve internet özgürlüğünü kısıtlayıcı bir takım teşebbüslere girişiliyor. Bence onlar özür dilesin. Ondan sonra düşünürüm özür dilemeyi.

KS- Artık bir vecize haline gelmiş olan''inanca saygı, düşünceye özgürlük'' kavramını destekliyor musun?

SN- Hayır, inanca saygıyı desteklemiyorum. Düşünceye özgürlüğü destekliyorum. Bana göre ikisi apayrı şeyler. Hatta zıt.

KS- Bir insanın inancına olan saygı nasıl desteklenmez? İkisi ayrı şeylerdir diyorsun ama birbirini tutmuyor.

SN- İnsanlara asgari saygı vardır. Kimsenin inancından ötürü gidip burnuna yumruk atmam. Durduk yerde o bana saldırmadıkça ben onun fikirlerine saldırmam. İnancından dolayı baskı görmesini, kovuşturmaya uğramasını asla tasvip etmem. Onun dükkânına veya ibadethanesine gidip taciz etmem. Gerektiği zaman oturup dinlemeyi, sakin sakin tartışmayı da bilirim. Kalp kırmayı sevmem, bu kadar basit. Ama özgürlük başka şeydir, saygı başka şeydir. İkisi ayrı kavramlardır. Rahatsız edici inançları varsa bile, benim katılmadığım inançları varsa bile bu inançlara sahip olmaya ve bu inançlardan ötürü korkusuzca yaşamaya hakkı vardır derim. Ama bundan ötürü benim o insanın her inandığı saçma sapan her şeye saygı duymam gerekir anlamına gelmez. Saygı başka bir şey. Yanlış olan bir sürü inanç var dünyada.

KS- Voltaire'in klâsikleşmiş sözü aklıma geldi. ''Seninle aynı fikri paylaşmıyorum, ama fikrini savunabilmen için canımı veririm'' gibi bir ifadeydi yanlış hatırlamıyorsam.

SN- Çok temel bir ilke bu.

KS- Türkiye bu noktaya gelebilecek mi?

SN- Söylemlere bakarsan imkânsız gibi gözüküyor. Ama sosyolojiye bakarsan, toplumun çeşitlenmesine bakarsan, iyimser olmak için yeterli neden var. Bu toplum hızla kabuk, gömlek ve nitelik değiştiriyor çok büyük bir hızla. Bu değişime uygun söylemler henüz keşfedilemedi. Onun sıkıntısını yaşıyor Türkiye. Toplum modernleşiyor, çeşitleniyor, çeşitli birbirinden çok farklı yaşam tarzları bir arada yaşıyor. Mikro düzeyde bu çok farklı yaşam tarzlarının aslında birbiriyle bir derdi yok. Farkındaysan Türkiye'de toplumsal şiddet çok fazla değildir. Bir Müslümanla bir solcu, bir eşcinselle bir heteroseksüel pekâlâ oturup tavla oynayabilir Türkiye'de. Hiç kimse de kimseye fazla dokunmaz. Aynı iş yerinde de çalışırlar. En kötü ihtimalle ara sıra birbirlerine laf atarlar. Ama bu toplum yaşamında mevcut olan hoşgörüyü ideolojik, siyasi, ahlaki ve felsefi formülasyon alanına taşımaya kalktığın zaman, duvarla karşılaşıyorsun, imkânsızlaşıyor. Bunun söylemleri henüz keşfedilmedi. Eğitimi yok bunun. Eşcinselle dini bütün bir Müslüman pekâlâ aynı masada oturabilir. Ama ''Aynı masada oturmanın ilkeleleri nedir, aynı masada oturmanın kuralları nedir?'' diye konuşmaya başladıkları zaman kavga ediyorlar, birbirlerinin gözlerini oyuyorlar.

KS- Farklı dinlere, ideolojilere, görüşlere sahip insanlar, bu kurallar üzerine konuşmadan hareket etseler, direkt mevzuya odaklansalar, çok büyük bir problem çıkmayabilir.

SN- İçgüdüsel düzeyde, insani ilişkiler düzeyinde, Türkiye'de yeterli ölçüde tolerans vardır. İnsanlar farklı nitelikteki ve farklı görüşteki insanlarla bireysel bazda fazla sorun olmaksızın bir arada bulunabilirler. Bugüne kadar bunu ben hep gördüm. MHP'liyle de aynı sofrada oturdum, Atatürkçü'yle de aynı sofrada oturdum, sosyalistle de, Müslümanla da aynı sofrada oturdum. Kimse kimsenin gözünü oymadı. Ciddi bir sorun olmadı, hatta birbirimizi sevdik. Ne zaman ki bunu söylem, bir hukuk ilkesi, bir roman, bir manifesto şekline dönüştürmeye çalışırız, o zaman ortak bir dil bulmakta zorlanırız. Temel bir takım değerler konusunda sözel uzlaşma yok.

KS- Sen şu noktayı kaçırıyorsun. Birinin kutsalına dokundun mu aynı şekilde, kime ya da kimlere olduğu fark etmez. Bu kutsala inanan insanların incinip, incemeyeceğini hiç düşünmüyorsun. ''Bu bana göredir'' diyorsun, devam ediyorsun. Öysa söylediklerinin elle tutulur düzeyde,hiçbir kaynağı yok!

SN- Hadi canım sen de, ne demek kaynağı yok, ne konuşuyoruz burada iki saattir? Kaynağı var: Kur'an. Kur'anda yazıyor hepsi.

KS- Döndük başa. İnanmadığın kitabı ''hâlâ'' kaynak olarak gösteriyorsun. Geçiniz efendim.

SN- Bak, ''sen benim duygularımı incitemezsin arkadaş'' tavrı, millet-i hakime tavrıdır. ''Güç bende, seni konuşturmam anlamına gelir''. O güç içgüdü sayesinde yeşermiş olan bir bakış açısıdır. Yoksa eşit konumda olan insanlar veya zümreler farklı inançlara sahip olan, birbiriyle eşit pozisyona sahip olan zümreler yan yana geldiklerinde pekâlâ bilirler ki birbirlerinin inançlarına ara sıra laf sokulacak. Bundan ötürü de ne dünyanın sonu gelir, ne kimsenin duyguları incinir ne de ciddi bir şey olur. Fakat Müslümanlar henüz millet-i hakime kompleksini üstlerinden atamadıkları için bu zorba dili benimsiyorlar. Kendileri, dikkat et, aralıksız olarak, kendilerinden farklı düşünen herkesin duygularını incitmekte en ufak bir beis görmüyorlar. Çok tanrılı dinler hakkında ne düşünüyorlar Müslümanlar, mesela Hinduizm hakkında? Hüseyin Hatemi gibi son derece değerli bir insanın, bir panelde çıkıp ''Biz bütün dinlere çok saygılıyız. Müslümanlık da, Hristiyanlık da, Yahudilik de bizim için azizdir. Fakat, Allah çok tanrılıların belasını versin'' diye konuştuğunu hatırlıyorum. Çünkü nedir? Tanrı'ya şirk koşuyorlar. Cehalettir bu, başka bir şey değildir. Aralıksız olarak liberallere, tanrısızlara, komünistlere, müşriklere, münafıklara, yahudilere, bin türlüsüne hakaret sallıyorlar. Bunu devamlı bir kuvvet pozisyonunda yapıyorlar. ''Biz güçlüyüz, biz doğal hakimiz, biz seçilmiş ırkız, dolayısıyla sizi aşağılıyoruz''diyen bir tavır içindeler.

KS- Buraya bir şerh düşeyim: seçilmiş ırk olduğuna inananlar Yahudilerdir, Müslümanlar değil.

SN- Sen öyle san. O kadar tipik bir tavır ki. Her an, sürekli tekrarlanan bir tavır. Kemalistlerle paylaştıkları bir tavır. Çünkü Kemalizm, Müslümanlığın bir mezhebidir, başka bir şey değil.

KS- Yapma yahu, şapla şekeri gene birbiriyle karıştırdın. Kemalizm nasıl Müslümanlığın mezhebi oluyormuş? Nereden çıkarıyorsun bunu?

SN- Müslümanlığın üstüne ucuz Avrupa cilası sürülmüş bir mezhebidir Kemalizm.

KS- Daha evvel, daha farklı şeyler söylüyordun.

SN- Sanmıyorum. Bu konuda nerede ne söylemişim ki?

KS- Rakel Dink yaptığı meşhur konuşmasında ''Bir bebekten bir katil yaratan o karanlığı sorgulamadan hiçbir şey yapılamaz kardeşlerim'' demişti. Sen de bundan yola çıkarak o karanlığın ''Kemalizm'' olduğunu iddia etmiştin. Hangi kanalda bilmiyorum, ama bir tartışma programında söylemiştin bunu. İnternette kaydı var. Kemalizm, Müslümanlığa taban tabana zıtken nasıl Müslümanlığın mezhebi oluyor?

SN- Gâvur düşmanlığıdır ikisinin ortak paydası. Ne zaman ki 19. yüzyıl sonunda gâvur düşmanlığının klasik formları moda olmaktan çıktı, Avrupalıların belli sahalardaki üstünlüğü göz ardı edilemeyecek bir şekilde ortaya çıktı, ''Avrupalılar karşısında mahcup oluyoruz böyle sakallı, kavuklu'' diyerek Avrupa cilasına büründüler. Müslümanlığın bir takım şekilsel özellerinden kendilerini kopardılar, ama temel içgüdüde en ufak bir değişiklik olmadı. Aynı linç ideolojisi Avrupalılık cilası altında sürdürüldü. Birçok insan anlamıyor, hem Kemalizme, hem Müslümanlığa neden karşı olduğumu. Bir tek şeye karşıyım ben: ikisi aynı zihniyet.

KS- Bir yere varamayacağız. Kemalizm, Müslümanlığın mezhebidir, dedin, ikisi aynı zihniyet dedin. Bunlar çok karmaşık mevzular. ''İkisi aynı zihniyet'' demekle olmuyor. Bu söylemleri net bir şekilde açıklamak da gerekiyor. ''Bana göre bu böyledir'' demekle de iş bitmiyor. Temel bir hukuk kuralıdır, bilirsin; müddei, iddiasını ispatla mükelleftir.

SN- Bir şey söyleyeyim mi: bence buraya kadarı gayet güzel bir röportaj oldu. Bunu yayınlatırsan .................... ikimizi birden de tebrik ederler. Ses getirir bence.

KS-Tebrik değil, başka şey olacak o…


28 yorum:

  1. ikinizi birden tebrik ederim. gerçekten.
    Yanıtla
  2. ikinci olarak, kemalizmin müslümanlığın bir mezhebi olduğu tesbitinize katılmamak elde değil. bilhassa 12 eylül kemalizm'i, tam manasıyla ılımlı islam dediğimiz ideolojinin hayat bulmuş halidir.

    bu konuda önerebileceğim basit bir test var, 12 eylül anayasası, kanunları, tüzüklerindeki kemalleri muhammed'le değiştir, atatürkçülüğü de müslümanlıkla değiştir, bunlara itiraz edip benimsemeyecek müslümanlar çoğunlukta olmazsa o zaman derim kemalizm, müslümanlığın bir mezhebi değildir diye.
    Yanıtla

    Yanıtlar


    1. Sevgili kardeşim.Bugün gerçek anlamda müslümanların, Kemalizme ve Atatürk'e besledikleri nefretin altında ne yatıyor sanıyorsun? 12 eylül zihniyeti ve Kemalizm, islamiyeti ılımlılaştırarak kendi çıkarları doğrultusunda evirmedimi?.Hakikatte islamın onların tanıttığı gibi şekilci ve içi boş bir ritüel güruhu olmadığını ve şuan ülkemizde yaşanan dinin de islam olmadığını görmek islamla kemalizm arasına kocaman bir çizgi çekmez mi?.
    2. Nasıl mantık, ilgili yerlere Hz. İsa ve hristiyanlık koyunca onun mezhebi mi olacak.
  3. Her dinin argümanı farklı, ve her din diğer dinlerin temel argümanlarını reddediyor. Bir dinin mensubu diğer bir dinin mensubunun inandıklarını kabul etmiyor, gerçekdışı buluyor. Bu herkesin bildiği sır. Ancak sorun bu bilinen sırrın dile getirilmesiyle ortaya çıkıyor. Meselâ gayrimüslimlerin Muhammed'i peygamber olarak görmediği malûm. Ancak Müslüman için buraya kadar sorun yok, Müslüman'a göre gayrimüslim de dinini "özgürce" yaşayabilmeli vs. Sorun gayrimüslimin Muhammed'e inanmadığını ifade ettikten sonra çıkıyor: "Muhammed Allah'la kontak kurduğunu iddia eden bir Arap lideri". E Allah'la kontak kurduğunu Müslümanlar iddia ediyor zaten, gayrimüslimlerin de Muhammed'in peygamberliğini kabul etmediği de malûm, adı üstünde zaten. Her şey önceden biliniyor, yeni bir şey yok. Yeni olan şey bunun ifade edilmesi. Yani suç olan şey ifade! İnanca saygı kisvesi altında ifade özgürlüğünün kısıtlanması...
    Yanıtla

    Yanıtlar


    1. Diyelim ki bir kadın temizlikçi olarak ailesinden gizli bir pavyonda ya da umumhanede çalışıyor. Sen gidip bu kadının oğluna "Ananı pavyonda görmüşler" dersen doğru söylemiş olabilirsin, ama eksik bilgi ve yanlış-art niyetli ifade şeklin kötü sonuçlara yol açabiliyor.
  4. Diyelim ki benim inancıma göre Muhammed menfaat sağlıyor, n'olacak? Ben Müslümanların inancına "saygı" göstermek için kendi inancımı açıklayamayacak mıyım? Peki Müslümanlar da benim inancına "saygı" duyacak mı? Onlar da benim inancıma "saygı" çerçevesinde Muhammed'in peygamber olduğunu alenen beyan etmeyecek mi?
    Yanıtla
  5. nişanyan genelde büyük tabloyu görmeyi gerektiren doğru tespitlerde bulunuyor; karşısındaki bu tespitleri birbiriyle ilişkilendirmekte sürekli güçlük çekiyor. algısı kapanmış, ayrıntılarda boğulmuş bir kere, varsa yoksa çağrı filminden replikler yankılanıyor olmalı kafasında. kur'an üzerinden gidiyorsun olmuyor, hadisler üzerinden gidilse ya da bilimsel çelişkilerden dem vurulsa yine olmayacak. müslümanlarda hep bir fırsat bulup karşısındakini susturma, bastırma, geçiştirme, kendini rahatlatma çabaları... kendimi kandırmayı 14-15 yaşlarımda bıraktım, deneyin, daha mutlu olacaksınız. bir de sürekli kendinizi geliştirme gayretinde ''iyi'' bir insansanız zaten korkacak bir şey yok. tartışmaya açık değerler üzerinde kesin yargılarla pineklemektense kendi hayat hikayenize sahip çıkın, falanca liderin, efsanenin, kanaat önderininkine değil! mutluluğun tek kaynağı ÖZGÜRLÜKtür, büyük cesaret gerektirir. kasıtlı olarak dejenarasyonla karıştırıldığı için iktidarlar ve güç sahipleri tarafından kötülenir, bir tehdit gibi algılanır, bir tehdit gibi gösterilir hep.
    Yanıtla
  6. " KS- Voltaire'in klâsikleşmiş sözü aklıma geldi. ''Seninle aynı fikri paylaşmıyorum, ama fikrini savunabilmen için canımı veririm'' gibi bir ifadeydi yanlış hatırlamıyorsam. "


    İfade doğru hatırlanmış da, o söz Voltaire'e ait değil.
    1694'te doğmuş Voltaire'e bu sözü yakıştıran kişi, 1906'da Voltaire'in biyografisini yazan Evelyn Beatrice Hall'dur.
    Yanıtla
  7. Beğenirseniz yayınlarsınız !! :)

    Hz. Muhammed (S.A.V) zamanında böyle bir olay yaşanmıştır.
    Bir gün peygamberimize birisi gelip olmadık hakaretler söyleyip , sövüp saymıştır, buna karşılık peygamberimiz ona "Doğru söylüyorsun" demiş, ve başka bir zamanda başka bir kişi gelip övgü ve iltifat dolu sözler söylemiş ve gitmiştir. Peygamberimizde ona yine aynı şekilde "Doğru söylüyorsun" demiştir.
    Her iki olaya da tanık olan sahabeler, bunun sebebini sorduklarında,
    Ben insanlar için ayna gibiyim , bana baktıklarında kendilerini gördüler ve ona göre bana söylediklerini söylerler mealinde bir söz söylemiştir.
    Herkes kendinde gördüğünü , ifade eder.
    Dolayısı ile aslında söylenen sözler şu kelime ile cevaplanabilir

    "Doğru söylüyorsun." 
    Yanıtla

    Yanıtlar


    1. Temel de demiş ki:

      "oyle gote boyle y*rak uşağum"

      Çok aydınlandık gerçekten bu hikayeyi dinleyince :)
    2. Yüzeysel tevazu hikayelerini öne çıkarmaya çalışıyosunuz ama madalyonun öteki yüzünü görecek cesaretiniz yok. Tanrının elçisi olduğu iddiasındaki biri hangi sebeple olursa olsun savaşlardan uzak durmalı, asla insan öldürmemeli, hele ele geçirdiği esir kadınlara asla sahip olmamalıydı. (Ahzab 50, Nisa 24 gibi ayetleri okuyunca, savaşta ele geçirilen kadınların helal kılınmasından başka bir anlam çıkmıyor kusura bakmayın.) Gerçek bir peygamber ''Ben inandığım değerler uğruna canımı veririm ama asla can almam'' demeliydi. Öbür türlü ne farkı var ki günümüz dünyasının militaristlerinden? Onlar da saldırganlıklarına onlarca kılıf ve bahane uydurmuyorlar mı? Tanrının elçisinin yücelteceği şey arada sırada değil her zaman barış ve uzlaşma olmalıydı. Filozoflar, sanatçılar bin kat daha derin düşünce ve inançlara sahip olup bunları yaymak için bir karıncanın bile canını incitmemişlerken bir peygamber neden savaşır durur ki karşıtlarıyla? Kısacası: Din eski zamanların tek etkin siyaset biçimiydi ve ayetler çoğunluğa hükmetmeyi amaçlayan bugünkü yasalarla aynı görevi görüyordu. Zamanına göre tek çıkar yol gibi görünse de insanlığa uzun vadede manevi maliyeti çok büyük olmuştur.
    3. Hoca durur mu? Yapıştırmış cevabı. :)
  8. babamin anlatmayi cok sevdigi bir hikaye vardi kemalizm soz konusu olunca. zamaninda siki kemalist orkestra sefi hikmet simsek adanaya konsere gelmisti, konserden once yaptigi tanitim konusmasinda klasik muzigin ve sanatin onemini anlatirken ataturk'ten her alinti yaptiginda parmagini goge dogru yoneltip 'o diyor ki' diye giris yaparmis rahmetli, sanki ataturk allah katindan yeri izliyor.
    Yanıtla
  9. türkiye'de doğmuş talihsiz insanlar kasıtlı olarak sadece 2 seçenekleri varmış gibi bir yol ayrımının ortasına getirilip karar vermesi isteniyor. ya muhammed'in takipçisi olacaksın ya da mustafa kemal'in. kimse de çıkıp demiyor ki ikisini de tanımam etmem, haklarında sayısız şey söyleniyor, en önemlisi olumlu ya da olumsuz bir görüş belirtmeden kendi yolumu çizeyim... koyun-çoban ilişkisine dayalı bu dünya düzeninden bıkmadınız mı ey insanlar? yönetilmeyi, hükmedilmeyi ne zaman reddeceksiniz? ne zaman kendiniz olup başkalarını sevip saymayı öğreneceksiniz? barışa, kardeşliğe, dayanışmaya giden tek yol birey olmaktan geçer, % 100 bağımsız birer birey olmaktan! hayatın başka bir anlamı yoktur boşuna aramayın.
    Yanıtla
  10. Bu yorum yazar tarafından silindi.
    Yanıtla

    Yanıtlar


    1. sığ düşüncenin ürünü bir yazı. muhammed neden düşüncelerini gizlemedi de düşman topladı kendisine? vahiy gökten uçarak kağıtta gelmedi , aklına gelen düşünceye vahiy denir muhammed bu düşüncenin tanrıdan geldiğini söylemiş sadece. eğer düşünce vahiyse bizede vahiy geliyor ve gerçekleri anlatmak gereği duyuyoruz. bu arada kimseden de korkumuz yoktur.

      aslında yorumunuzda kibarca müslümanların ne kadar hoşgörüsüz düşünceye saygısız gerçeklere tahammülsüz insanlar olduğunu yazmışsınız iyi ki de yazmışsınız
    2. adsiz yapilan yorumlara tepkinize bakilirsa kimliginize adinizin sokratesin yegeni olarak kaydedildigini saniyorum..
      sevan nisanyan a sorulmus bir soruyu yanitlamak nasil bir hadsizliktir bilmem ama yazmadan duramayacagim icin(kopasica dilimin hatrina)sevan beyin affina siginiyorum..
      söylemeseniz olmaz mi? demissiniz..
      gercegin,dogrunun pesine bir kere düsmüsseniz ve gördügünüzün gercekligine inanmissaniz,susmayi kendinize ihanet sayarsiniz.olmaz!!
      hakim irk,din ve cinsiyet disinda kalanlarin süresiz ve sinirsiz olarak ezildigi bi cografyada yasiyorsaniz ve ne ilginctir ki hakim siniflarin "kutsal"ina söz söylemek yürek istiyosa ve siz gögüs kafesinizde tasidiginiz et parcasinin hakkini veriyosaniz,olmaz!!
      birileri tarafindan sözümona dostca uyarmak adina baskalarinin basina gelenler hatirlatiliyor ve tirnak icinde tehdit ediliyorsaniz,gerekirse kurban olmayi göze almissaniz,neye kurban olacaginizi secmeniz gerekiyordur..hallaci manzur,pir sultan ve daha nice hakikat asIgi,zulüm karsisinda onurlu duruslari,hakikat yolundaki direncleriyle,kurban edilirken kurban edenlerdir.iste bu yüzden olmaz!
      "aslinda dogru diyosun da sirasi mi simdi" ikiyüzlülügünün karsisinda susmak degil,gercegi durmadan ve daha yüksek sesle söylemek gerekir.Hele bu saatten sonra susmak,geri adim atmak hic olmaz.Baskalari "korktun,tirstin" diyecegi icin degil,utanmadan kendi yüzüne bakabilmek,kendi vicdaninin sesini korkmadan dinleyebilmek icin OLMAZ!
      Ah Nisanyan ne güzel insansin sen..Umudu dillendiren adam seviyorum seni..SUSMA..
  11. "Günümüzde müslümanlar maalesef herhangi bir şeyi Allah'a havale etmeyi unutmuş bulunuyorlar, sorun olarak gördükleri her şeyi kendileri halletmek istiyorlar."
    Allahin varligina suphe duyduklarindan olmasin? 
    Yanıtla
  12. (karakter sınırlaması sığmadığı için devamı ikinci yorumda)

    Mülümanlarla tartışıp da isyan etmemek elde değil, islam bir virüs gibi beyinlere işliyor ve tek doğru kendisini kabul ettiriyor.


    müslümanlar için birkaç bilgilendirme yazacağım:

    * islamın getirdiği hemen hemen hiçbir özgün ibadet yoktur hepsi etkilendiği veya etkilemek istediği diğer dinlerden araklamadır kendilerine göre uyarlamıştır . namaz , oruç, hac , zekat ..

    * kabeyi ibrahim yapmadı ibrahim mekkeye hiçbir zaman gitmedi, ibrahim hakkında tek bildikleri kaynak yahudiliktir. ibrahimi biliyor olsalardı kabeyi o yapmış olsaydı ibrahim ismi yaygın olurdu fakat ne hikmettirki islam öncesinde hiçkimsenin adı ibrahim değildir. bilinen tüm kaynaklar kabenin bir puthane olduğunu belirtir


    * muhammedin ailesi hanif dininden değildir aksine koyu birer putperesttir , babasının adı abdullah amcasının adı abduluzzadır . hanif birisi 2 tanrının ismini koyar mı çocuklarına? buradan anladığımız başka bir konuda allahın -el ilah- aynı uzza gibi kabedeki bir put ismi olduğu

    * hoşgörülü dediğiniz islam putperestlere hiç hoşgörü göstermiş mi? görüldükleri yerde öldürülmelerini emretmiş, kutsallarını putlarını yok etmiş, kabelerini ellerinden almış , inandıkları herşeyi zorla yoketmiş. vahşi müslümanlar nasıl ki muhammede yalancı diyenlere saldırıyor , katlediyor , hakaret ediyorlarsa aynı şekilde putperestlerde tepki göstermiştir hatta o putperestler yapabilecek güçleri varken hoşgörülü şekilde katletmemişler muhammedi. soruyorum şu an birisi çıkıp camilerinizi kilise yapsa kabenizi yıksa allahınıza küfredip yok saysa bu güne kadar inandığınız herşeyi yok saysa yaşatır mısınız? müşrikler muhammedi uzun süre yaşatmış sorunu diyalog ile çözmeye çalışmışlardır.
    Yanıtla
  13. * şu anki teknolojiyi ve gelişimi borçlu olduğumuz , dünyanın en zeki insanları , bilim adamları , filozoflar dinlerin saçmalıklarını görüp reddederken biz dünyaya hiçbir değer katmamış aciz insanlar olarak hangi aklımızla kendimizi onlardan akıllı görüp onların yanlış düşündüğünü iddia edebiliyoruz. neden bu insanlar diyorsa vardır birşey diyerek araştırma, eleştirme, düşünme gereği duymuyoruz. doğruyu bulacaksak ta kendimiz bulmuyoruz

    * acaba hangi müslüman diğer dinleri, evreni , fiziği evrimi, biyolojiyi, felsefeyi , tarihi v.b kaynakları tam olarak araştırıp daha sonrada oturup düşünerek müslüman oldu?


    * acaba kaç müslüman kuranda yer alan yüzlerce çelişkiden , tutarsızlıktan, saçmalıktan haberdar? bilim tarafından %100 doğruluğu kanıtlanmış bilgilerin tersinin kuranda söylenmesi - yani kuranın yanlış yazıyor olması- hiçbir müslümanın kafasında neden soru işareti bırakmaz? örneğin güneşin dünyanın sonunda çamura batması, yıldızların şeytana atımlık taşlar olup kıyamet günü dünyaya düşmesi, dünyanın düz olması , spermin testisten değil belden geldiği....

    * Müslüman bilim adamı bileniniz var mı? tesadüf müdür sizce yoksa islami eğitimimiz düşüncenin zararları sonucunda mı bu şekilde olmuştur? müslümanların ve türklerin propaganda amacı ile yaptığı fetih 1453 filminde dahi bizanslı bir top ustasının topları sonucunda fethedilmiştir istanbul ve o topların dökülmesi çağ atlatmıştır dünyaya.

    biraz aklı olan, araştıran , eleştiren , düşünen hiçkimsenin islama inanabileceğini düşünemiyorum. bu kriterlerde olan birisi hala müslüman olduğunu iddia ediyorsa yalan söylüyordur inanmayın. ya bulunduğu konumu koruma kaygısı, ya maddi çıkar, ya toplumdan dışlanma korkusu, ya siyasi - en önemlisi bu - yada benzer çıkarları vardır. masum inananlarsa bunlar gibi korkak ,çıkarcı , sahtekar müslümanların yönlendirmeleri doğrultusunda dinlerini yaşamaya çalışırlar. bu insanlar günü kurtarmak derdindedirler düşünmezler bir nesil sonrasını dahi , düşünmezler gelişimi ,dünyanın geleceğini ,insanlığı, barışı ,sevgiyi, nemalandıkları kadar nemalanırlar masum müslümanların sırtından. kan emici münafıklar diye tabir ediyorum ben bu insanları

    uyanın müslümanlar , emin olun ki biz dininizi sizden çok çok iyi biliyoruz başkalarından değil direkt olarak kendimiz araştırıp öğreniyoruz , başkaları size sadece islamın toz pembe yönlerini anlatıyor bulabildikleri kadarı ile. size dini anlatan yobazlardan daha çok seviyoruz insanları ve sizi , bir mücadelemiz var ise daha iyi bir dünya yaratmak için , din ve milliyetçilik virüsünden kurtulmuş sınırları olmayan hepimize ait bir dünya istiyoruz, askeri ve dini harcamaların olmadığı dünya birleşik devletleri hayali kuruyoruz tek engelmiz ise din ve milliyetçilik. insanlar arasında ayrım yapan en büyük iki neden , tarihteki tüm savaşlar, katliamlar, soykırımlar bunlar nedeni ile olmuştur.

    biz istemez miyiz ölümden sonra yaşam olmasını, istemez miyiz her zor anımızda yardımımıza koşacak bir tanrının olmasını ve ona dua etmeyi, istemez miyiz cenneti, sonsuzluğu .. diğerlerini bilemem ama hepinizden çok isterim bunların gerçek olmasını , fakat ne yazık ki inanmakla gerçek olmuyor keşke olsa

    son olarak şunu belirtelim , insanların ölümden sonrasına inanmasına, tanrıya inanmasına veya inanmamasına , ruhani güçlere inanmalarına hiçbirşey dediğimiz yoktur. din ve yaratıcı birbirinden çok farklı kavramlardır. bir yaratıcı var ise arayan herkese göstermesi lazım kendisini sadece kendisini peygamber ilan eden insanlara değil.illaki herşeyi bilen , gören , duyan bir tanrı ihtiyacınız varsa kendiniz arayın dinlerden bağımsız , herşeyi duyuyorsa mutlaka sizi de duyacaktır ve inanıyorum ki sizden saçma kurallar , ibadetler talep etmeyecektir nasıl yarattıysa o fıtratta yaşamanızı isteyecektir.

    saygıyla sevgiyle
    Akif
    Yanıtla

    Yanıtlar


    1. Az kalmış doğru yola girmenize..
  14. Nişanyan yine süper... Keşke sohbet hiç bitmese. Katılmadığım tek nokta "Kadir Sarıkaya genç, zeki, fırlama bir adam. "Müslümanım" diyor ve aidiyetini zaman zaman militan bir üslupla dile getiriyor. Ama bana sorarsanız o dar kalıba sığamayacak kadar uyanık bir kafası var"

    Ne alakası var ya..
    Yanıtla

    Yanıtlar


    1. Çünkü en ufak bir değeri bile kaybetmeye çalışmak hâk yolunda (hakk değil) yürüyenlerin ortak özelliğidir.
    2. Türkiye'deki Müslüman okur yazar kesim son yıllarda bir atılım yapmış gibi görünüyorsa da, sanıldığının tersine alabildiğine bilgisizdir. Nişanyan karşısında kendine denk birinin eksikliğini yıllarca duydu. Kendisini ciddiye alan Dücane Cündioğlu Paradeisos/Firdevs çevresinde dönen tartışmada İmam Gazali havasından sıyrılıp uygar bir tartışma ortamına inme yürekliliğini göstermek yerine yüksek perdeden sallama yoluna gitmiştir. Söyleşiden edindiğimiz izlenim Kadir'in kendine en güvendiği Kur'an çıkışlarında çuvalladığıdır. Kadir uyanık bir şark kurnazı, ortalamanın biraz dışında bir Müslüman, o dar kalıba ise rahat rahat sığar, en belirgin özelliği de mugalata. Nişanyan'ın Kadir'in rölünü büyütmesi sonunda ciddiye alınmış olma yanılsamasına kapıldığına yönelik önemli bir semptom. Müslümanları etkileyebileceği umudu ve isteği yaşam boyu onu kovalayacak ve biz onu bu kusuru ile sevmeyi öğrenmeliyiz sanırım.
  15. Birleşik Devletler Ordusunun hakkında istediğiniz kadar (modern harp kabiliyetinden yoksun bir ordu diye) atın tutun, kimse dönüp yüzünüze bakmaz bile..

    Çünkü..

    Çünkü biliyorsunuz gerçekte ne menem sofistike ve korkunç bir ateş gücüne sahip, önünde durulamaz bir savaş makinesi...

    Gel velakin,

    Türk Ordusunu; eğitiminden,ateş gücüne,bir yerden bir yere ne kadar sürede intikal edebildiğinden, nokta vuruş kabiliyetlerine,hantal yapısına, general sayısına, subay kalifikasyonuna ne bileyim piyade tüfeğine kadar...

    Bunların hepsini bile değil..

    Türk Ordusu hakkında herhangi bir eleştiriyi, adam akıllı çapta tartışmaya açmaya ve insanları bilgilendirmeye kalkın,kızıl kıyamet kopar..Kopar/dı

    Kopmak zorunda eğer Fenerbahçe Orduevi ve 360 General ve on bin Albay ve onbinlerce Subay varlığını sürdürecekse..

    Kopmadı mı zira?

    Karakol baskınları üzerinden ordunun pespayeliklerini ancak yıllar sonra Taraf yazınca..

    Sonra arkası çorap söküğü gibi geldi..

    Sizi ya bir şekilde sustururlar ya da bu mevcut devhasa, köhne soğuk savaş iltihabı patlar, çöker, o basınçlı lağım bulduğu ilk delikten fışkırır..

    Aynı şey...

    Yani demek istediğim, Nişanyan'ın bahsettiği "Müslümanlığı ancak zorbalıkla ayakta tutmabilme" meselesi..

    Bilmem anlatabildim mi?

    O her kanalda ağlayarak dini hikayeler anlatan hocaların hikayeleri kadar, Nişanyan'ın hatırlattığı bu alternatif konular da kendine görsel medyada özgürce yer bulabilse...

    Bugün Muhammed'in 9 yaşında bir kız çocuğu ile cinsel münasebete girdiği özgürce konuşulabilse televizyonlarda...

    Sırf ertesi gün Muhammed kadın müminlerin en az beşte birini kaybeder..

    Bir hafta içinde bu dinin iman edenleri nazarındaki itibarı sıfıra iner..

    O yüzden Sevan Nişanyan, Salman Rüshdi, Turan Dursun ya da her kimse, derhal öldürülmeli ya da "köpekten ziyade" itibarsızlaştırılmalıdır..

    Bu islamın hayatta kalması için yegane yoldur..Hayatta kalma içgüdüsü..To Survive..
    Yanıtla
  16. Müslümanlardaki en tipik çıkmaza girme cümlesi şudur; "İnanmadığın bir kitaptan alıntı yapıp eleştiride bulunuyorsun". Elbette, çünkü ilgili dinin temel kitabı o kitap değil mi? Bu nasıl bir mantıktır? Bir Müslüman zaten Kur'an'ı eleştiremez ki, dinden çıkar, mürted bir katl-i vacib olur.

    "Kemalizm'i eleştiremezsin"

    _Neden?

    "Çünkü Kemalist değilsin"

    Oldu mu? Hemi de birebir oldu, aynı saçma mantık. "Kur'an'ı ve İslam'ı eleştiremezsin, çünkü inanmıyorsun?". İnansam zaten Müslüman olur ve eleştirmem. Müslümanlardaki müthiş savunma mekanizmalarından biri...

    [Müslim mode on]Sevgili Müslümanlar, lütfen dinsizleri eleştirmeyin, çünkü dinsiz değilsiniz. Mensubu olmadığınız bir felsefeyi eleştiremezsiniz.[/müslim mode off]

    Zalımlar için yaşasın gehonnim :)
    Yanıtla
  17. "küfür tek millettir." diye bir hadis var ya, ona benzetiyorum bu "kemalizm islamın mezhebidir." ifadesini. ikisinde de aynı genellemeci mantık var. ikisi de "benden olmayan herkes aslında işbirliği içerisinde" paranoyası taşıyor. ikisinde de "benim gibi düşünmeyen herkes aslında aynı şeyin farklı tezahürleri" sanrısı var.
    halbuki ne alakası var. siz islamla kemalizme aynı ölçüde uzaksınız diye -ki ben de ikisine de uzak olduğumu düşünüyorum- niye ikisi de aynı şeyler ya da biri diğerinin bir çeşitlemesi olsun ki?
    Yanıtla